|
Pусско-белорусский словарь пословиц
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:48:30 | Сообщение № 121
|
admin
| 1221. Спасть с тела - У целе ўпасці = На адзін канец (на адзін бок) з'ехаць = Бокі ўвабраць = У смык вырабіцца = Вуды падцягнуць = Перапасціся як мядзведжая лапа = Стаць як матавіла = Зрабіцца як хорт (як скабардзіна) = На ірху вырабіцца = Злядашчаць. Гл. 603
1221а. С полуслова - З аднаго ківа
1222. Спустить шкуру - У скуру зжарыць = Сем шкур здзерці (зняць, сагнаць) = На горкі яблык збіць = У кіслы яблык сцерці = На порхаўку збіць = Жыўцу дастаць = На штукі пасекчы. Гл. 584, 624, 694
1223. Сравнил божий дар с яичницей - Прыраўняў свінню к каню = Прыраўняў казулю да зязюлі = Прыраўнавалі Бога да лапця
1224. С рассвета до темна - Ад світання да змяркання = Ад рання да змяркання. Гл. 1017
1225. Ставить во главу угла - У аснову класці (браць)
1226. Ставить в один ряд - Нароўні ставіць = У адзін шэраг стаўляць (станаўляць). Гл. 1228, 1241
1227. Ставить вопрос ребром - Рубам пытанне ставіць
1228. Ставить на одну доску - На адну роўніцу ставіць (станавіць). Гл. 1226, 1241
1229. Ставить на попа - Старчаком (старчма) станавіць (ставіць)
1230. Старая карга - Порхаўка старая = Старога лесу качарга = Корга (коржа) старая
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:48:44 | Сообщение № 122
|
|
admin
| 1231. Старая песня - Старая показка (байка) = Спяваная песня
1232. Старый хрыч - Псюк стары = Ёлупень стары = Мухамор стары = Корч стары
1233. Стать притчей во языцех - Пагалоскай стаць = На языках панесціся (панесці) = Пусцілі пагалоску на ўсю вёску = Погаласка (памоўка) пайшла = На языкі ўзялі
1234. Стелиться под ноги (под сапог) - Лістам слацца (слаць) = Лістам падаць = Бярэзінкаю слацца = Языком бы лістам сцеле. Гл. 535, 613, 1140, 1287
1235. Стереть в (мелкий) порошок - У кулеш сцерці = У кіслы яблык сцерці = З зямлёю змяшаць = На чорную зямлю скапытаваць. Гл. 1203
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:49:04 | Сообщение № 123
|
|
admin
| 1236. Столкнуть лбами - У рожкі звесці = Хахлы звязаць = За чубы звязаць = Вузлік (вузлікі) завязаць
1237. Стоять костью в горле - Вомігаю сядзець у горле = Калом у грудзях стаяць = Ражном (калом) у горле стаяць = Хрэнам у горле стаяць (сядзець). Гл. 1182
1238. Стоять над душой - Над каркам вісець = Крукам стаяць
1239. Стоять на краю могилы - Краем магілы хадзіць = Зямлёю пахнуць = Нагою над магілаю стаяць = Век скончыўся = Капцы прыйшлі (капец прыйшоў). Гл. 512, 665, 904, 1100, 1207
1240. Стреляный воробей - Біты воўк = Стары кот
1241. Стричь под одну гребенку - Пад адзін капыл падганяць = Пад адзін грэбень раўнаваць (часаць). Гл. 1226, 1228
1242. Строить на песке - На лёдзе хату будаваць
1243. Судить да рядить - Рады радзіць = Рады (раду) браць
1244. Сукин сын - Гад печаны (смалевы) = Чорт лазаты = Чортам падшыты = Няўлюддзе паганае = Воўчая натура = Вылупак бяздушны = Косць паганая = Перагрызак сабачы = Вужава кроў = Прабыдла нейкае = Выхла шаклятая. Гл. 751, 1320
1245. Сума переметная - Павей-вецер = Пярэварацень
1246. Сунуться со своим носом - Нос уваткнуць (уторкнуць, увапхнуць, усадзіць) = З цікавым носам лезці = Свае тры грошы ўваткнуць = Тры грошыкі прыткнуць = З языком выткнуцца (улезці)
1247. Счастливого пути - У добры час = Гладкае вам дарожкі = Пухам дарожка = Калясом дарога = Сакалінага лёту = Каб вас ліха ў дарозе мінавала = Асвяці Божа = Шчасць Божа па дарозе
1248. Считать ворон (быть рассеянным, ротозейничать) - Варон (галіц) страляць (лавіць) = Жураўлёў страляць = Мухі лавіць. Гл. 1134
1249. Сыграть в ящик - На вяроўках загуляць = Вечкам накрыцца = Душою рыгнуць. Гл. 625, 704, 1016, 1024, 1088, 1096, 1115, 1214
1250. Таким образом - Такім чынам (спосабам, робам) = Такім парадкам = Такім разам = Гэтак
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:49:57 | Сообщение № 124
|
|
admin
| 1251. Такой-сякой - Такі і гэтакі (такі да гэтакі)
1252. Так себе (сносно) - Пасаліўшы, можна есці = Прысмаліўшы, прыхваліўшы, можна й з'есці = Ні тое ні сёе, ні ў смак ні ў знак = Ні тое ні сёе, як гарэлы блін. Гл. 954, 937, 982
1253. Так сказать - Так бы мовіць = Маўляў
1254. Типун тебе на язык - Цыпун (ціпун) табе на язык = Скулу табе на язык = Стрык табе на язык = Кірдзюк табе на язык = Ліхое слова пракаўтні = Твае кляты ды табе ў пяты = На асінавы кол брашы
1255. Тихий ангел пролетел - Ціхан нарадзіўся = Хоць мак сей = Як мак засеялі
1256. То-то и оно (в том-то и дело) - То ж бо то
1257. Точить лясы (балясы) - Блынды правіць = Андрыдулы несці = Анцыбуры несці. Гл. 1259, 1261
1258. Точь-в-точь - Якраз як = Як лёду. Гл. 573, 1264
1259. Травить баланду - Ваду малоць = Пустое малоць = Лады разводзіць = Рот халадзіць. Гл. 1257, 1261
1260. Трепать нервы - Нервы тузаць = Вантробы ад'ядаць (пераядаць) = Вантробы выцягваць (даставаць) = Духі даставаць
1261. Трепать (чесать) языком - Языком мянціць (малоць, пляскаць) = Язык аб зубы біць = Язык каля зубоў біць = Языком лапці плесці = У званы біць. Гл. 1257, 1259
1262. Труса праздновать - У кусты пазіраць (глядзець) = Зубамі званіць. Гл. 1056
1263. Турусы на колесах - Журавель на хвойцы = Мох і балота = Лухта непадсяваная = Смаляны (смаловы, смольны) дуб. Гл. 498, 1159
1264. Тютелька в тютельку - Цот у цот = Як тут і было = Якраз. Гл. 573, 1258
1265. Тянуть (выматывать) душу - Духі вымаць = Сэрца ад'ядаць (кроіць, пераядаць) = Душу напякаць = Душу (душачку) атруціць (ад'ядаць) = Смактаць як вуж = Сэрца як нажом (без нажа) кроіць. Гл. 596, 670
1266. Тянуть жилы - Жылле выцягваць = Жылы даставаць. Гл. 600, 655
1267. Тянуться из последнего - Жылы напінаць (выпінаць, пяць). Гл. 840, 1143
1268. Тяп да ляп (тяп-ляп) - Абы-як = Сяк-так, абы далей = Абы з рук (збыць) = Стук, грук, абы з рук = Чапаніна-лапаніна = Бокам-скокам (скокам-бокам). Гл. 1130, 1313
1269. Убей меня господь - Каб я ўдаўж лаўкі выпрастаўся = Каб мне Бог не памог = Каб я свету не бачыў = Каб я сонца не бачыў = Каб я да заўтра не дажыў = Няхай у мяне духу не будзе = Каб я з духам быў (калі гэта праўда). Гл. 507, 942, 1027, 1105, 1125, 1137
1269а. Убивать время - Дні церці = Дзянькі зводзіць
1270. Ударить лицом в грязь - У гразь ляснуцца (пляснуцца) = Плясь у гразь
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:50:17 | Сообщение № 125
|
|
admin
| 1271. Удариться (войти) в амбицию - У хамут даць = У халяву ўступіць = Клямка запала = Свой гонар паказаць
1272. Уличить во лжи - На хлусні злавіць = Хлусню выкрыць (высведчыць)
1273. Уложнть в гроб - У магілу (у зямлю) ўвагнаць = У труну загнаць = У чорную зямлю ўлажыць = На драўнянага (на цуднага) каня ўссадзіць. Гл. 598, 1023, 1146, 1163, 1180, 1217
1274. Ума не приложить - Ладу не дабраць = Тропу не ўхапіць (не ўзяць) = Глузду не прыставіць = Рады (сабе) не даць = На цям не йдзе (не прыходзе). Гл. 1277
1275. Ума палата - Моцная галава = Мазгі густыя = Не ўсе ўкупімся (змесцімся) ў той розум = Розуму багата. Гл. 1173
1276. Умирать со смеху - З рогату канчацца = Ад смеху заходзіцца (лопаць) = Са смеху кіснуць (лопаць, здыхаць). Гл. 674, 807
1277. Уму непостижимо - Розумам не дастаць (не сягнуць) = Розум не йме = У розум не ўзяць. Гл. 1274
1278. Упаси (избави) бог - Барані Божа = Хавай Божа = Хай Бог ратуе = Няхай Бог крые. Гл. 922, 937
1279. Упасть как подкошенный - Пакаціцца (паваліцца, кульнуцца) як сноп = Кулём легчы
1280. Уплетать (уписывать) за обе щеки - На два бакі есці = На поўную губу (поўнаю губой) есці = На поўны жывот (на поўны рот) есці = Есці як не ў сябе = За абедзве шчокі перці = Як у церніцу церці = Па поўніцы есці = Малоць як у прорву = Мяць як мяліца. Гл. 715
1281. У черта блины поест - У чорта малітву дастане = І Бога ашукае, і ў чорта адхопіць. Гл. 552
1282. У черта на куличках - У віру на калу = У вірах на юрах = У чортавых зубах = Проці ліха на ўзгорку, дзе пень на калоду брэша = Проці ліха на ўзгорачку (шукай ды трымай) = У лясу на верасу. Гл. 714, 829
1283. Ушки на макушке - Слых на семярых = Вушы наставіць (паставіць, натапырыць)
1284. Хватить (перехватить) через край - Цераз (праз) меру ўзяць = Меру перабраць. Гл. 1039
1285. Хлеб насущный - Хлеб надзённы
1286. Хлопать глазами - Вачыма лыпаць = Лыпаць вачыма як баран (як цюцька)
1287. Ходить на задних лапках (на цыпочках) - На цырлах хадзіць (клыпаць) = На дыбачках хадзіць = На пальчыках хадзіць = Па адной маснічыне (дошчачцы) хадзіць. Гл. 535, 613, 1140, 1234
1288. Ходить по миру - Па людзях хадзіць = З торбаю хадзіць = Жабраваць. Гл. 1290
1289. Ходить по струнке - Па дроце хадзіць = Па адной дошчачцы скакаць. Гл. 1048
1290. Ходить с протянутой рукой - З прыполам хадзіць = На хлеб спяваць = З рук глядзець = Сядзець на бруку, паглядаць у руку. Гл. 1288
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:50:43 | Сообщение № 126
|
|
admin
| 1291. Ходить ходуном - Ходырам хадзіць
1292. Хождение по мукам - Блуканне па пакутах
1293. Хорош гусь - Дабёр бабёр = Добрая цаца = Добрая вуда
1294. Хорошенькое дело - Добры гандаль. Гл. 951, 987
1295. Хоть бы хны - І ні лыс = Хоць бы дзічкі = Ні ў вуху вада. Гл. 963, 1296, 1308
1296. Хоть бы что - І не шум баравы = Хоць бы цвік = Хоць мак сей. Гл. 963, 1295, 1308
1297. Хоть в омут головой - Хоць ты сеўшы плач = Хоць кулачок пад бачок = Хоць тапіся = Хоць у пельку (у вір) галавою = Хоць у палонку. Гл. 1299
1298. Хоть глаз выколи - Хоць у хованкі гуляй = Хоць пальцам у вока = Хоць на воўка ўзлезь (лезь, ўссядзь) = Хоць паўзі = Цёмна як у коміне (як у труне, як у магіле) = Каб хто вытнуў, то не ведаў бы з кім сварыцца
1299. Хоть караул кричи - Хоць гвалт крычы = Хоць крыкні «ратуй» = Хоць крычы гвалту і плач. Гл. 1297
1300. Хоть кол на голове теши - Хоць у лоб страляй = Хоць лапатку адпары = Хоць (перад ім) дробным лістам рассыпся = Затупяніўся як бык = Упёрся як чорт у грэблю = Зацяўся як камень = Упіраецца рагамі і нагамі = Як певень наравісты = Б'е як дурны ў дзверы = Ні блізка, а не то туды = Клец баранавы. Гл. 785
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:51:01 | Сообщение № 127
|
|
admin
| 1301. Хоть косой коси - Хоць касу закладай = Хоць граблямі заграбай = Хоць касі = Як ігліцы (шыльніку, шыголля) у бары = Як насеяна = Як насаджана. Гл. 514, 654, 788, 819, 833, 945, 1013, 1050, 1304, 1305
1302. Хоть ложись да помирай - Хоць жывому ў зямлю сырую лезь = Хоць на сценку лезь = Гатоў патануць (памерці, парвацца). Гл. 916, 979
1303. Хоть лопни - Хоць у печ крычы = Хоць покні = Хоць ты што = Ці плач, ці скач, нічога не паможа. Гл. 1306
1304. Хоть отбавляй - Хоць дарма аддавай = Хоць каўшом бяры = Аж занадта = Аж цераз вушы = Праз вушы лезе. Гл. 517, 654, 788, 819, 833, 945, 1013, 1030, 1301, 1305
1305. Хоть пруд пруди - Хоць гаць гаці = Возам не павязеш = Як расы = Як камення = Як дроў у лесе = Як гразі. Гл. 514, 654, 788, 819, 833, 945, 1013, 1050, 1301, 1304
1306. Хоть разорвись (расшибись) - Хоць парвіся = Хоць выпрастайся = Хоць ты канай = Хоць трэсні й прападаі. Гл. 1303
1307. Хоть топор вешай - Быццам каты ў хаце начавалі = Хоць сякеру завесь
1308. Хоть трава не расти - Няхай хоць воўк траву есць = Няхай хоць выюць чэрці = Хай будзе, што будзе. Гл. 963, 1295, 1296
1309. Хоть умри - Хоць ты лунь = Хоць радзі = Хоць з калена выламі = Хоць ты з пальца выламі = Хоць ялаўка, а цяліся
1310. Хоть шаром покати - Ні ўзяць ні ўцяць = Хоць запалі = Як вымецена = Рук няма за што зацяць = Няма за што рукой ухапіцца (рукі зачапіць) = Няма чаго нават на трэску ўзяць = Нічога нічагусечка (нічагуценька) = Як жаба цыцкі дасць. Гл. 956, 970
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:51:19 | Сообщение № 128
|
|
admin
| 1311. Хочешь не хочешь - Рады не рады, а мусіш = Хочучы-няхочучы = Хоцькі-няхоцькі = Хочаш не хочаш, а ногі намочыш = Гніся не гніся (ды ў аглоблі станавіся). Гл. 783
1312. Христом-богом просить (молить) - Напрамілы Бог прасіць = Жывым Богам прасіць = Просьма (просам) прасіць. Гл. 1031
1312а. Часы пик - Сама розрух
1313. Через пень-колоду - Абы дзень да вечара = Так-сяк накасяк, абы не па-людску = Ці сяк, ці так, абы не так, як трэба. Гл. 1130, 1268.
1314. Через час по (чайной) ложке - Па кропельцы цыркаць = Пакрышцы (пакрышачцы) цыркаць = Цыркаць пакрысе
1315. Черт бы тебя побрал - Ліха на цябе = Бадай цябе ліха (ліхоцце) ўзяло = Каб цябе чорт узяў (мара ўзяла) = Каб цябе зямля не насіла = Каб цябе немач забрала (узяла, ела) = Каб цябе бура якая панесла = Каб цябе віхор панёс = Каб цябе смуткі ўзялі. Гл. 618, 962, 1110, 1323, 1328
1316. Черт дернул - Чорт падаткнуў. Гл. 1317
1317. Черт дернул за язык - За язык пацягнула = Нячысцікі за язык пацягнулі. Гл. 1316
1318. Черт (бес, леший, пес) его знает - А ліха (пярун, агонь, халера, немач, упадак) яго ведае = А смуткі (злыдні, кадукі, віры) яго ведаюць. Гл. 493
1319. Чертова дюжина - Чортаў тузін
1320. Чертова кукла (перечница) - Рапуха паганая = Жаба апоўзлая (разлезлая, аблезлая, віславухая, карэлая) = Брыда (пачвара) нейкая = Кацера нягодная. Гл. 751, 1244
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:51:41 | Сообщение № 129
|
|
admin
| 1321. Черт (бес) попутал - Нячысцік падкаснуўся = Чорт панёс на дзіравы мост
1322. Черт принес - Нячысцік прыгнаў = Чорт прыгнаў = Чортава хвіля прыгнала = Хвароба прынесла. Гл. 953
1323. Черт тебя дери - Каб з цябе чэрці вяроўкі вілі = Каб цябе чэрці паілі-кармілі = Каб табе д'яблы скуру папісалі = Каб на цябе чорны гад напаў = Каб тваю душу чэрці па пекле пхалі = Каб з цябе скуру лупілі. Гл. 618, 962, 1110, 1315, 1328
1324. Чесать языки (языками) - Языкамі абмывацца = Зводы зводзіць = Леды вадзіць. Гл. 875, 1042, 1346
1325. Честной народ - Людзі добрыя
1326. Честь честью - Як мае быць = Як належыць. Гл. 1327
1327. Чин чином (чинарем) - Як след = Як мае быць = Не абы-як. Гл. 1326
1328. Чтоб тебе пусто было - Каб ты запуставаў = Каб на цябе ўпадак = А каб ты жыцця (жытла) не ведаў = Каб табе ніхто рады не даў = Каб ты долі не знаў = Каб твая хата пуставала (запусцела) = Каб тваё селішча крапівою зарасло = Каб цябе ліхая гадзіна (ліхая доля) не мінула = А бадай цябе ліха = Каб табе дабра не было. Гл. 618, 962, 1110, 1315, 1323
1329. Чтоб тебя приподняло да шлепнуло - Каб табе добра было = А каб цябе ды бадай цябе = А каб табе пяткі назад завярнула = А каб ты сонца ўначы не бачыў = Каб цябе ў чыстым полі дзверы сціснулі = Каб ты на беразе ўтапіўся = Каб ты на вадзе спёкся. Гл. 686
1330. Чтоб тебя разорвало - Каб цябе парвала = Няхай ты спрахні = Каб цябе духі выгнала = Каб з цябе вантробы вытрыбушыла = Каб табе вантробы вырвала = Каб твае трыбухі на платах сушыліся = Каб цябе звіло ды скруціла = Каб цябе трасца трэсла = Каб табе язык парахнёй у горла сыпаўся = Каб табе вочы (слепакі, бельмы) павылазілі = Каб цябе ўзяло ды не адпусціла = Каб цябе ў сук сагнула. Гл. 1331
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:58:13 | Сообщение № 130
|
|
admin
| 1331. Чтоб ты лопнул - Хай ты трэсні = Трасца табе ў бок = Каб ты скруціўся = Каб на цябе немач якая = Каб цябе немарач узяла = Дух з цябе вон, пара стаўбом = Каб ты вычарнеў = Бадай ты галаву скруціў = Каб табе духі заняло = Каб ты выпруціўся (спруцянеў) = Каб ты цэлы век стагнаў. Гл. 1330
1332. Что есть мочи (бежать) - Колькі змогі = Што моцы = Як сілы = Як моцы стае = Як маеш (меў) моцы. Гл. 546, 551, 604, 736, 781, 802, 1030, 1201, 1213
1333. Что есть мочи (кричать) - На ўсю моц = На ўсе (на поўныя) грудзі = Як сілы = Як моцы стае = Як моц-сіла = Як маеш (меў) моцы. Гл. 549, 550, 793, 825
1334. Что за беда - Толькі й бяды = Толькі тае бяды = Тае бяды. Гл. 915
1335. Чудо из чудес - Над цудам цуд, над дзівам дзіва
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:58:30 | Сообщение № 131
|
|
admin
| 1336. Чуть свет - На досвітку = На золку = Досвіткам. Гл. 983
1337. Шевелить мозгами - Галавою варушыць (круціць) = Глуздом рухаць (варушыць, круціць) = Мазгамі круціць. Гл. 1138
1338. Шито-крыто - Ціха й свята = Ціха й ціхенька
1339. Шут гороховый - Дурань малёваны = Кеп, дурань, блазен - тры штукі разам
1340. Шутки в сторону - Смешкі (жарты, жарцікі) на бок = Годзе жартаваць = Досыць (даволі) жартаў = Без жартаў
|
| |
|
|
| ingvarr | (63414) Вне сайта Дата: 30.10.2011, 01:58:51 | Сообщение № 132
|
|
admin
| 1341. Шутки плохи - Жарты (жарцікі) кароткія = Да трох не гавары
1342. Щелкать зубами - Зубы грэць. Гл. 810, 484
1343. Яблоко раздора - Яблык разладу
1344. Яблоку негде упасть - Носа не ўбіць = Няма куды пеўню дзюбнуць = Цесна як ў бочцы (як у труне) = Сцяна сцяною = Цэлая вайна = Як завязаць. Гл. 725
1345. Язык без костей - Язык як калаўротак (як ляшчотка) = Язык па-за вушшу ходзіць = Язык круціцца як памяло (як хвост у сабакі) - Пытлюе як млын = Лупіць языком як церніцай. Гл. 645. 1195
1346. Языки точить - Рот паласкаць = Язык аб зубы біць = Лыкі драць = Языком аперазацца = Языкамі зачапіцца. Гл. 875, 1042, 1324
1347. Язык плохо подвешен - Языка няма = Без клею меле = Язык у лапцёх
1348. Язык хорошо подвешен - Язык гладка ходзіць = Гаворыць як макам сыпле = Меле як гарох сыпле = Язык як у адваката
1349. Ясное дело - Вядомая рэч = Зразумелая рэч
|
| |
|
|
| Гость | () Дата: 04.03.2018, 23:50:07 | Сообщение № 133
|
Группа: Гости
| няхай ды пачакай нядобрыя людзи
|
| |
|
|
